Απόψε με βασανίζει το εξής ερώτημα: Ο άνθρωπος αντέχει επειδή είναι κατασκευασμένος να αντέχει; Ή επειδή δεν είναι κατασκευασμένος να αντέχει μαθαίνει να αντέχει; Θα ήθελα πολύ να έχω μια απάντηση μα δεν την βρήκα πουθενά γραμμένη. Αρχικά, η σκέψη μου με οδήγησε σε ένα πολύ απλό παράδειγμα. Κάποιος που ξεκινά σήμερα στίβο μεγάλων αποστάσεων σίγουρα δεν θα μπορέσει, εκ των πραγμάτων, να τρέξει Μαραθώνιο με την πρώτη απόπειρα. Θα χρειαστούν ίσως και χρόνια συστηματικής καταβολής σωματικών και ψυχικών αποθεμάτων για να τα καταφέρει. Συνεπώς η αντοχή μαθαίνεται, χτίζεται μέρα με τη μέρα, μεγαλώνει προσπάθεια με την πρσοπάθεια, γιγαντώνεται απώλεια με την απώλεια. Αυτό είναι! Το βρήκα!

 Πριν όμως προλάβω καλά καλά να χαρώ, το σκηνικό αλλάζει! Έρχονται στο νου μου εκείνα τα μικροσκοπικά ανθρωπάκια που χαροπαλεύουν σε κάτι γυάλινες φούσκες νοσοκομείων και κατορθώνουν γενναία να επιβιώσουν. Ποια αντοχή πρόλαβαν να μάθουν στις λίγες μέρες της ζωής τους; Ποια συνειδητή προσπάθεια τα κατέστησε νικητές;.... Και κάπως έτσι μπερδεύτηκα... 

Έπειτα από αρκετή περισυλλογή κατέληξα σε μια απάντηση που θεωρώ σημαντικά ικανοποιητική. Η κατασκευή της ανθρώπινης αντοχής μοιάζει με μία πτυσσόμενη ανάστροφη πυραμίδα. Όλοι ξεκινούν από το σημείο μηδέν. Κάποιοι αναγκάζονται να αναπτύξουν από νωρίς πολλά επίπεδα κυρίως για λόγους επιβίωσης. Κάποιοι άλλοι τα αναπτύσσουν σταδιακά ανάλογα με τα βιώματα τους ή ενστικτωδώς, βρισκόμενοι πάντα στο ταβάνι της πυραμίδας τους. Κάποιοι άλλοι δοκιμάζουν τα άκρα τους πριν χρειαστούν τα αντίστοιχα αποθέματα. Τέλος, κάποιοι επιμένουν να ακροβατούν στο μηδέν αρνούμενοι να εμπλακούν σε οτιδήποτε ενέχει ρίσκο, φθορά ή/ και συνέπειες. 

Αν με ρωτούσατε πότε η πυραμίδα παύει να ψηλώνει, θα σας έλεγα πως αυτό είναι ένα αίνιγμα που ο καθένας το απαντάει διαφορετικά. Άλλοι άνθρωποι οριοθετούν το ύψος της και περιορίζουν, όσο περνά από το χέρι τους φυσικά, το κονταροχτύπημα με τις οριακές καταστάσεις. Άλλοι ζώντας αποκλειστικά στο παρόν, ως οπαδοί της ανατρεπτικότητας των πραγμάτων και των συνθηκών, αρνούνται να θέσουν περιορισμούς. Άλλοι απλά αφήνουν τις ανώτερες δυνάμεις (όποιες κι αν είναι για τον καθένα) να επιλέξουν.  

Η θεωρία της πτυσσόμενης ανάποδης πυραμίδας αποτελεί ένα απλό κατασκεύασμα του μυαλού μου που με βοήθησε να εξηγήσω αυτήν την πλευρά της ανθρώπινης φύσης και να απαντήσω πρώτα απ' όλα στα δικά μου ερωτηματικά. Εύχομαι να βρει λίγο χώρο και  στη δική σας ψυχοσύνθεση!!

Άλλα λέω, άλλα λες, άλλα λέει, άλλα λέμε και πάει λέγοντας..! Πότε θα πούμε τα ίδια; Πότε θα νιώσουμε τα ίδια; Πότε θα σκεφτούμε τα ίδια; Πότε θα καταλάβουμε τα ίδια;

Ίσως ποτέ, γιατί η μοναδικότητα σε ορίζει, κυλάει στα λόγια, τις σκέψεις, τις πράξεις και τα αισθήματα σου. Δεν έχουμε ζήσει τα ίδια, δεν μάθαμε να σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο, δεν γελάσαμε το ίδιο, δεν κλάψαμε το ίδιο, δε γεννηθήκαμε ίδιοι, δεν ισορροπήσαμε το ίδιο. Δε δίνουμε το ίδιο νόημα στις λέξεις, δεν τις προφέρουμε το ίδιο, δεν τις γράφουμε το ίδιο.
Ίσως, όμως, πολλές φορές αισθήματα και σκέψεις να φτάνουν πολύ κοντά σε αυτά του διπλανού. Γιατί εκτός από μοναδικοί είμαστε και άνθρωποι. Είναι και εκείνοι οι άνθρωποι που θα σε καταλάβουν πριν μιλήσεις, πριν γελάσεις, πριν κλάψεις, πριν τσιρίξεις και ξεσπάσεις. Είναι και εκείνοι οι άνθρωποι που δεν αποδίδουν το ίδιο νόημα με σένα στα καταιγιστικά ερεθίσματα της ζωής αλλά μπορούν να σε καταλάβουν ή θα είναι εκεί να προσπαθήσουν πολύ για αυτό. Θα προσπαθήσουν να νιώσουν ό,τι νιώθεις. Ανέφικτο εξ ορισμού. Αλλά είναι οι ίδιοι άνθρωποι που θα ξαπλώσουν δίπλα σου, αν εσύ είσαι χαμηλά και θα ψηλώσουν με ανιδιοτέλεια στο πλάι σου, αν εσύ φτάνεις ψηλά. Είναι οι ίδιοι που θα σου δώσουν τα δικά τους μάτια να δεις για λίγο, το δικό τους πηγαίο γέλιο να ξαποστάσεις όσο χρειαστεί και τα δικά τους όπλα να πολεμήσεις.

Έτσι, η μοναδικότητα και η διαφορετικότητα μπορούν να γίνουν «το κουμπί» σε μια πανέμορφη ανθρώπινη σχέση. «Το κουμπί» που συνδέει άψογα τις δύο πλευρές, ακόμη και αν οι λέξεις και τα πράγματα έχουν άλλο νόημα για τον καθένα μας. Δύσκολο να αρνηθεί κανείς ότι η απόλαυση της μοναδικότητας μας είναι απαραίτητη! Κανείς δε σκέφτεται, δε νιώθει, δε κοιτάει, δε μιλάει, δεν κινείται, δεν εκφράζεται όπως εσύ! Υπάρχει η δυνατότητα να ζήσεις στιγμές με ανθρώπους που μόνο μαζί σου μπορούν να ζήσουν και να απολαύσουν. Με οποιονδήποτε άλλο όλα θα ήταν διαφορετικά.

Τι θα πουν όλα αυτά; Ίσως πολλά ίσως και τίποτα. Ίσως σιγοψιθυρίζουν στα επιλεκτικά αυτιά μας: «Δεν θα λειτουργήσουν όλοι κάθε στιγμή όπως εσύ. Δεν χωρά, όμως, απογοήτευση γιατί αν αξίζει τον κόπο, θα βρεθεί ‘το κουμπί’. Αν βρεθεί, κουμπώστε το καλά για να ενωθούν άρτια οι δύο πλευρές. Τυχόν κλωστίτσες που πετάνε και τρυπούλες που μπάζουν αέρα δυσχεραίνουν την απόλαυση»!

Της Ειρήνης Σερενίδου

Η απόσταση ανάμεσα σε αυτό που βιώνουμε και σ' αυτό που πρόκειται να βιώσουμε  είναι τις περισσότερες φορές μηδαμινή. Την ίδια στιγμή που βρισκόμαστε σε μία κατάσταση, παράλληλα μεταβαίνουμε σε μία καινούργια που ίσως δεν μπορούσαμε καν να φανταστούμε. Προσωπικά, αμφιβάλλω για την ύπαρξη εκείνου του περιβόητου τροχού που μια μας γυρνά στο φως και μια στο σκοτάδι. Πιστεύω βαθιά πως το κακό φέρνει κακό και το καλό καλό κι ας είναι κάτι που μοιάζει με απλουστευμένη παραδοχή. Δεν αναφέρομαι στα γεγονότα αυτά καθαυτά αλλά στον τρόπο που ο καθένας από μας λαμβάνει θέση απέναντί τους. Οι δυσμενείς συνθήκες και οι δυσκολίες προφανώς και δεν αφήνουν κανενός είδους χαμόγελο στο πρόσωπό μας. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις μοιάζει σχεδόν ακατόρθωτο να σταθούμε ξανά με θάρρος στα πόδια μας. Το θέμα είναι ποιον δρόμο θα διαλέξουμε να ακολουθήσουμε, μετά τη συνειδητοποίηση και την αποδοχή των όσων συνέβησαν. Οι διαθέσιμες επιλογές είναι πάντα  δύο και ακριβώς σ' αυτές έγκειται η δυναμική της εξέλιξης ή της μη εξέλιξης. 

Η πρώτη χαρακτηρίζεται από σχετική "ευκολία" και  έλλειψη προσπάθειας. Πρόκειται για την παραίτηση και την αδρανοποίηση μπροστά στα "δρώμενα" με παράλληλη αδιαφορία για τα "επόμενα" και την αλλαγή που μπορεί να κουβαλούν μαζί τους. Το κόστος αυτής της εκδοχής είναι φαινομενικά μηδενικό όπως και ο κίνδυνος. Στην πραγματικότητα όμως οι ευκαιρίες προσπερνούν ανεκμετάλλευτες και οι στιγμές βυθίζονται αβίαστα σε μια αιώνια παγίδα απογοήτευσης.

Η δεύτερη επιλογή είναι η επανεκκίνηση. Πρόκειται για μία επίπονη, πολύπλοκη και περίπλοκη διαδικασία με μεγάλες απαιτήσεις σε μηχανισμούς ανατροφοδότησης και ψυχικά αποθέματα. Γιατί το να φέρει η θλίψη θλίψη είναι κάτι το αναμενόμενο αλλά το να φέρει νέες προσδοκίες είναι ανατροπή!! Σημειώνω πως δεν θέλω να θεωρηθεί πως εκφέρω γνώμη εκ του ασφαλούς μη λαμβάνοντας υπόψη τις συνέπειες της φθοράς και της εσωτερικής ανισορροπίας έπειτα από ένα άσχημο γεγονός, μια αποτυχία, μια απώλεια. Το αντίθετο μάλιστα! Αυτός είναι και ο λόγος που τόνισα τον απαιτητικό και επίπονο χαρακτήρα της επανεκκίνησης...

Για κάποιο λόγο η εποχή μας φαίνεται να μη διακρίνεται από ιδιαίτερη διάθεση για αλλαγή και να εμμένει στην εγωκεντρική κατήφεια και στην προσμονή για τα χειρότερα, πέρα κάποιων ηχηρών εξαιρέσεων. Ίσως να ευθύνονται οι κοινωνικές συνθήκες, ίσως η απληστία μας για αγαθά και καταξίωση, ίσως ο παρακμάζων πολιτισμός... Τολμώ να πω πως το ανθρώπινο είδος μεταλλάσσεται ολοένα και περισσότερο σε ένα υποζύγιο μελαγχολίας και αποπνικτικής εσωστρέφειας κι αυτό είναι κάτι παραπάνω από λυπηρό. Βρίσκουμε χιλιάδες λόγους για να είμαστε δυστυχισμένοι μα ελάχιστους για να χαμογελάμε. Πρέπει κάτι να αλλάξει σίγουρα. Γιατί πίσω από τα γεμάτα ανασφάλεια και λύπη πρόσωπα των λεωφορείων, των δρόμων, των σχολείων και των μπαρ, λαγοκοιμάται η προοπτική ενός μέλλοντος ποτισμένου με ανθρωπιά, ευαισθησία, ευγενείς προθέσεις και πηγαία δημιουργία.     

Όταν τα μάτια αρνούνται να κλείσουν και πεισματικά αντιστέκονται στην σωματική κούραση, τότε σίγουρα κάτι έχει κυριεύσει ολότελα το νου. Ίσως να είναι οι άχρωμες εικόνες της ρουτίνας, ίσως το άγχος, ίσως η απώλεια, ίσως η μοναξιά, ίσως ο φρέσκος έρωτας που σφυροκοπά, ίσως το άγρυπνο όνειρο. Η επίμονη αϋπνία είναι μια εξοντωτική μάχη διαρκείας με τον εαυτό σου, ένα στριφογύρισμα στα σωστά και τα λάθη, στις προσμονές, στις αναμνήσεις... 

Αν δίπλα κοιμάται ο άνθρωπός σου, τότε παλεύεις σιωπηλά και σχεδόν ακίνητα με τα δαιμόνια σου. Μη σ' ακούσει και σε ρωτήσει γιατί δεν κοιμάσαι, μην ανησυχήσει άδικα...Αν είσαι μόνος, τότε τα πράγματα είναι πιο απλά. Θαλασσοδέρνεσαι ελεύθερα και μανιωδώς μέχρι το πρώτο φως της μέρας δίχως να πρέπει να λογοδοτήσεις. Όπως και να χει όμως το ταξίδι ως το ξημέρωμα είναι άκρως ψυχοφθόρο και οι ώρες που το ακολουθούν αντιπαραγωγικές.

Καθώς τυχαίνει πολλά βράδια να γυρνώ σπίτι αργά, παρατηρώ τα αναμμένα φώτα των διαμερισμάτων. Σκέφτομαι πως κάποιος εκεί μέσα είναι ακόμη ξύπνιος, ή κάποιοι. Αναρωτιέμαι τι να κάνουν... Κάποιος θα γράφει, λέω, κάποιος θα παιδεύεται με χαρτούρες και υπογραφές, κάποιος θα αλλάζει κανάλι, κάποιος θα στοχάζεται, κάποιος θα ανασαίνει δίπλα στο ραδιόφωνο... Οι "κάποιοι" υποθέτω θα είναι αλλιώς... Κάποιοι θα γελούν δυνατά γύρω από ένα τραπέζι, κάποιοι θα αναπολούν τα παλιά, κάποιοι θα κάνουν έρωτα, κάποιοι θα ξαγρυπνούν πάνω από μία νέα ύπαρξη... Ο κατάλογος προφανώς δεν τελειώνει εδώ! Θα μπορούσε να περιέχει τόσα κι άλλα τόσα κι άλλα τόσα, μα σε αφήνω να κάνεις κι εσύ τις δικές σου υποθέσεις. 

Η όλη διαδικασία φαντάζει γοητευτική στα μάτια μου. Οι φιγούρες που ξεπηδούν στο μυαλό μου έχουν μια δόση από παλιό σινεμά. Αινιγματικοί καλλιτέχνες, ρομαντικές κοπέλες με μακριά μαλλιά, κυνηγοί της αιώνιας ζωής που έχουν γεράσει, ζευγάρια που στο ημίφως σκαρφίζονται την επόμενη μέρα τους, άνθρωποι με καταχωνιασμένα μυστικά, παρέες με διαδρομή χρόνων... Η σεναριογράφιση ξεκινά. Γι' αυτό μη λυπάσαι που δεν έχεις ύπνο απόψε! Κάνε μια βόλτα στη πόλη, στο χωριό σου (σε πραγματικό ή μη χρόνο), φτιάξε τη δική σου ταινία, μοίρασε ρόλους, φαντάσου σκηνικά. Ύστερα γύρισε στο κρεβάτι σου και βαλ' την να παίξει. Ίσως το "THE END" να αφήσει στα βλέφαρά σου ένα γλυκό βάρος και να σε εναποθέσει  στα χέρια του Μορφέα.. Ποτέ δε ξέρεις!!

Υ.Γ Δανείστηκα τον τίτλο από τους στίχους του Γεράσιμου Ευαγγελάτου για το τραγούδι της Ελεωνόρας Ζουγανέλη "Να σαι καλά"